Το σύνδρομο του απατεώνα είναι εκείνος ο απρόσκλητος καλεσμένος που ψιθυρίζει στο αυτί ακόμα και των πιο ικανών ανθρώπων ότι η επιτυχία τους είναι ατύχημα και ότι όλοι πρόκειται να τα συνειδητοποιήσουν και να τα εκθέσουν όλα.
Δεν κοιτάζει τα διπλώματα και τα επιτεύγματα, υπονομεύοντας την εμπιστοσύνη εκ των έσω, αναφέρει ανταποκριτής του .
Οι ψυχολόγοι πιστεύουν ότι οι ρίζες αυτού του φαινομένου ανάγονται συχνά στην παιδική ηλικία, όπου ο έπαινος μπορούσε να είναι υπό όρους και να εξαρτάται μόνο από μεγαλειώδεις επιτυχίες. Το άτομο εσωτερικεύει τη στάση ότι η αξία του δεν καθορίζεται από την προσπάθεια, αλλά αποκλειστικά από ένα άψογο αποτέλεσμα.
Φωτογραφία: Pixabay
Ο ειδικός σε θέματα ανάπτυξης καριέρας σημειώνει ότι το σύνδρομο του απατεώνα είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστικό των τελειομανών, οι οποίοι πανικοβάλλονται από το ενδεχόμενο να κάνουν έστω και ένα μικρό λάθος. Ο φόβος ότι δεν είναι “αρκετά καλοί” τους παραλύει πολύ περισσότερο από τους ίδιους τους νεοεισερχόμενους.
Είναι ενδιαφέρον ότι η κατάσταση αυτή συχνά επιδεινώνεται σε περιόδους επαγγελματικής ανέλιξης ή δημόσιας αναγνώρισης. Ο εγκέφαλος ερμηνεύει το νέο επίπεδο ευθύνης όχι ως μια άξια επιτυχία, αλλά ως μια απειλή που απαιτεί την κινητοποίηση όλων των δυνάμεων για την αποτροπή της “ντροπής”.
Μια επιτυχημένη συγγραφέας εξομολογήθηκε ότι με κάθε νέο βιβλίο που εξέδιδε, φοβόταν μόνο περισσότερο ότι αυτή τη φορά οι αναγνώστες θα έβλεπαν ότι “δεν τα κατάφερνε”. Έπρεπε κυριολεκτικά να αναγκάσει τον εαυτό της να στείλει τα χειρόγραφα στους εκδότες επειδή μια εσωτερική φωνή της έλεγε ότι δεν ήταν τέλεια.
Η καταπολέμηση αυτής της κατάστασης από μόνη της είναι σχεδόν άχρηστη, επειδή κάθε νέο επίτευγμα το σύνδρομο του απατεώνα απλά το χρησιμοποιεί ως απόδειξη της ορθότητάς του. Οι ψυχολόγοι συμβουλεύουν να βγάζετε αυτούς τους φόβους στην επιφάνεια, εκφράζοντάς τους σε έναν ψυχολόγο ή έναν έμπιστο συνάδελφο.
Όταν ένας παράλογος φόβος εκφέρεται φωναχτά, συχνά χάνει τη δύναμή του και αποδεικνύεται ότι είναι απλώς ένα σύνολο αγχωτικών σκέψεων. Είναι χρήσιμο να κρατάτε ένα “ημερολόγιο επιτυχιών” όπου καταγράφονται όλες οι επαγγελματικές νίκες και τα θετικά σχόλια, ακόμη και τα μικρά.
Η εκ νέου ανάγνωση τέτοιων αρχείων σε στιγμές αμφιβολίας χρησιμεύει ως ισχυρό αντίδοτο στον τοξικό εσωτερικό κριτικό. Σταδιακά συνειδητοποιεί κανείς ότι ο δρόμος προς τη μαεστρία αποτελείται από δοκιμές και λάθη, όχι μόνο από θριάμβους.
Η αποδοχή της “μη-ιδεατότητας” του ατόμου δεν γίνεται ήττα, αλλά απελευθέρωση που ανοίγει το δρόμο για πραγματική, όχι βασανιστική, επαγγελματική ανάπτυξη.
Διαβάστε επίσης
- Γιατί το multitasking κάνει την εργασία πιο αργή: Πώς ο εγκέφαλος μας τιμωρεί για την εναλλαγή
- Γιατί πρέπει να μάθουμε συναισθηματικά όρια: Γιατί η ενσυναίσθηση δεν σημαίνει θυσία
